Dünya genelinde ekonomilerin yavaşlayacağına dair endişelerin güç kazanmasıyla emtia piyasasındaki düşüş eğilimi geçen hafta da devam etti. Analistler, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’ın açıklamalarındaki tonun öngörülenden daha “şahin” olması nedeniyle emtia piyasasındaki fiyatlamalarda oynaklığın arttığını belirtti.
Çin’de açıklanan veriler dünya ekonomisinin yavaşladığına yönelik endişeleri beslemeye devam ederken, Çin’in ihracatı geçen ay yüzde 6.4 azalarak beklentileri karşılamadı. Ülkede, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ekimde aylık yüzde 0.2, yıllık yüzde 2.7 gerilerken, deflasyon endişeleri yeniden ön plana çıktı. Geçen hafta Avrupa’da açıklanan veriler de ekonomik aktiviteye ilişkin yavaşlamayı ortaya koydu.
Almanya’da sanayi üretimi eylülde aylık yüzde 1.4 gerilerken, Euro Bölgesi’nde hizmet sektörü ve bileşik Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) sırasıyla 47.8 ve 46.5 şeklinde gerçekleşerek daralmanın devam ettiğine işaret etti. Dünya genelinde ekonomik aktiviteye ilişkin endişelerin güçlenmesi ve ABD’de artan petrol üretimiyle, geçen hafta Brent petrol yüzde 4.2, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğalgaz ise yüzde 14.6 azalış kaydetti.
Dünyanın en büyük petrol tüketicileri ABD ve Çin’de ekonomiye ilişkin gelişmeler talebin düşeceği beklentisini güçlendiriyor. Üretimin artması ve havaların ılıman olacağına yönelik öngörüler de doğalgaz fiyatlarını aşağı yönlü etkiledi.Oysa doğalgaz 30 Ekim-3 Kasım haftasının en çok kazandıran emtiasıydı. Yüzde 11.1 artış yapan doğalgaz, o hafta kahve ve platini geçmişti.
Paladyum bin doların altına geriledi
Geçen hafta değerli metallerde düşüş eğilimi öne çıkarken, altının ons fiyatı yüzde 2.8, gümüşün onsu yüzde 4.2 ve platin yüzde 9.5 azaldı. Platin, 843.50 dolarla Eylül 2022’den bu yana en düşük seviyeyi test ederken, 949.80 dolarla Ağustos 2018’den bu yana en düşük seviyeyi gören paladyum ise haftayı yüzde 13.9 düşüşle tamamladı. Paladyum fiyatları böylece 5 yılın ardından ilk defa bin doların altına düştü.
Analistler, paladyumun otomobillerdeki katalitik konvertör üretiminde kullanıldığını belirterek, elektrikli araçlara talebin artmasıyla içten yanmalı motorlara sahip otomobillere olan talebin düşebileceğine yönelik tahminlerin arttığını ve paladyumda talep endişelerinin öne çıktığını söyledi. Paladyum, resesyon endişelerinden en çok etkilenen emtia araçları arasında yer aldı. Küresel çapta arz fazlası olacağına yönelik endişeler de paladyum fiyatlarının gerilemesine neden oldu.
Tarım grubunda sert hareketler
Geçen hafta tarım grubunda da oynaklığın artması dikkat çekerken, Chicago Ticaret Borsasında işlem gören buğday yüzde 0.6, pirinç yüzde 4.2 yükseldi. Öte yandan, soya fasulyesinin fiyatı yüzde 0.2 gerilerken, 4.61 dolarla Aralık 2020’den bu yana en düşük seviyeyi gören mısır ise haftayı yüzde 2.8 düşüşle tamamladı.
Petrol fiyatlarındaki düşüş ve üretimin güçlü olacağına ilişkin beklentiler mısır fiyatlarının düşmesinde etkili oldu. Intercontinental Exchange’de işlem gören pamukta geçen hafta yatay bir seyir görülürken, kahve yüzde 1.1, şeker yüzde 1.6 değer kaybetti. Kakao ise yüzde 3.4 değer kazandı. Pamuk geçen hafta 0.7477 dolarla 1 yılın en düşük seviyesini test etti. Kakao ise ton başına 4 bin 35 dolarla tarihi zirveyi gördü.
Üretimin artacağına tüketimin ise düşeceğine yönelik öngörüler pamuk fiyatlarını olumsuz etkiledi. Uluslararası Pamuk Danışma Komitesi (ICAC), 2023/24 sezonunda küresel pamuk üretiminin yüzde 3 artışla, 25.41 milyon tona çıkacağını, tüketimin ise yüzde 0.43 düşüşle, 23.35 milyon tona düşeceğini tahmin ediyor.
